Andriej Kurkow, Taciana Niadbaj, Kristina Sabaliauskaitė
Prowadzenie | chair: Adam Szostkiewicz

↓ See below for the English version ↓

Jakim stopniem wolności słowa cieszą się obecnie literatura, prasa, media w Europie środkowo- wschodniej? Jaki jest tutaj wpływ populistycznej prawicy na wolność słowa? Jak wpływa na nią rosyjska agresja na Ukrainę? Jakie są zagrożenia pod tym względem w krajach, z których pochodzą moi paneliści?  Jak obecna sytuacja może oddziałać na status języka rosyjskiego, literatury i kultury rosyjskiej w ich krajach. A jak na języki narodowe i języki i kulturę mniejszości w ich krajach?

Andriej Kurkow jest ukraińskim powieściopisarzem tworzącym w języku rosyjskim i ukraińskim. Autor ponad 20 powieści oraz 10 książek dla dzieci, tłumaczonym na 45 języków, w tym angielski, japoński, francuski, chiński, szwedzki i hebrajski. Publikował w licznych międzynarodowych mediach, m.in. w „New York Times”, „The Guardian”, „Financial Times”, „New Statesman”, „La Libération”, „Le Monde”, „Die Welt” i „Die Zeit”. Opublikował także dzienniki dotyczące Euromajdanu i wojny rosyjsko-ukraińskiej. W latach 2018–2022 pełnił funkcję tymczasowego prezesa PEN Ukraina. Za swoją twórczość literacką oraz działalność na rzecz praw człowieka otrzymał liczne międzynarodowe nagrody, ostatnio National Book Critics Circle Award (USA, 2023). 

Taciana Niadbaj to białoruska pisarka, obrończyni praw człowieka i menedżerka kultury, prezeska Białoruskiego PENu. Urodziła się w Połocku, studiowała w Mińsku, Wilnie i Lublinie, pracowała w Warszawie i Mińsku, zanim została zmuszona do opuszczenia Białorusi w lipcu 2021 roku z powodu represji politycznych. Od tego czasu kieruje Białoruskim PENem w Warszawie, po oficjalnym zakazie działalności organizacji w Białorusi. Jest współzałożycielką i wiceprezeską Fundacji Kultury Otwartej oraz członkinią Rady Białoruskiego Domu Praw Człowieka w Wilnie.  

Kristina Sabaliauskaitė, doktor historii sztuki, pisarka. Autorka m.in. bestsellerowego czterotomowego cyklu powieściowego Silva rerum (58 wydań, trzecie miejsce na liście 100 Litewskich Książek Stulecia) oraz dylogii Cesarzowa Piotra. Doktor honoris causa Akademii Sztuk Pięknych w Wilnie, finalistka Nagrody Literackiej Europy Środkowej Angelus, laureatka Nagrody im. Liudasa Dovydenasa, Nagrody św. Krzysztofa oraz Nagrody Obojga Narodów.  

Adam Szostkiewicz, dziennikarz, publicysta, tłumacz literatury pięknej i eseistyki w języku angielskim. W PRL współpracownik demokratycznej opozycji i działacz ,,Solidarności". 

[EN]
How free is literature, press, media in today's Central/Eastern Europe? How does the populist Right affect freedom of speech here? What is the impact on the free word of the Russian aggression on the Ukraine and the region? What are the threats to freedom of expression nowadays in the countries from which my panelists hail in their judgement? How may the current situation affect the status of the Russian language, literature and culture in their countries? And that of the national and minority languages and cultures there?  

Andrei Kurkov is a Ukrainian novelist who writes in Russian and Ukrainian. He is the author of more than 20 novels and 10 books for children. His work is currently translated into 45 languages, including English, Japanese, French, Chinese, Swedish and Hebrew. He has also published articles in international press including New York Times, The Guardian, Financial Times, New Statesman, La Liberation, Le Monde, Die Welt, Die Zeit. He also published his diaries about Euromaidan and Russian-Ukrainian war. From 2018 till 2022 he was acting President of PEN Ukraine. For his novels, for literary and human rights activities he was awarded numerous prizes, recently National Critic Circle Award (USA, 2023).  

Taciana Niadbaj is a Belarusian writer, human rights defender, and cultural manager, president of PEN Belarus. Born in Polack, she studied in Minsk, Vilnius, and Lublin, and worked in Warsaw and Minsk before being forced to leave Belarus in July 2021 due to political repression. Since then, she has led PEN Belarus in Warsaw after its official ban in Belarus. A co-founder and vice-president of the Open Culture Foundation and member of the board of the Belarusian Human Rights House in Vilnius.  

Kristina Sabaliauskaitė, a writer, holds a PhD in art history. She is the author of the bestselling four-volume novel cycle Silva rerum (58 editions, ranked third on the list of the 100 Lithuanian Books of the Century) and the duology The Empress of Peter. She holds an honorary doctorate from the Vilnius Academy of Arts and has been a finalist for the Angelus Central European Literary Award. She is also a recipient of the Liudas Dovydėnas Prize, the St. Christopher Award, and the Award of Two Nations.  

Adam Szostkiewicz, journalist, media commentator on politics and religion, translator of English language poetry, novels and essays. A member of Polish democratic opposition and Solidarity movement in Communist-run Poland.